Azijska Liga šampiona je najjače i najprestižnije takmičenje na azijskom kontinentu. Organizuje se od strane Azijske Fudbalske konfederacije (AFC) i okuplja najjače klubove sa ovog kontinenta.
Postoji skoro 60 godina i osnovana je 1967. godine. Radi se o takmičenju koje je veoma slično evropskoj Ligi šampiona.
Azijska Liga šampiona je takmičenje gde je pobednik prvak Azije i stiče pravo učešća na Svetskom klupskom prvenstvu.
Svake sezone 40 klubova učestvuje u ovom takmičenju u borbi za titulu prvaka. Takmičenje ima kvalifikacije, grupnu fazu i nokaut fazu i tokom sezone bude odigrano 130 utakmica u takmičenju.
Aktuelni šampion je japanski tim Urava Red Dajmonds koji je osvojio svoju treću titulu, dok je najuspešniji klub u takmičenju Al-Hilal koji se takmiči u Prvoj ligi Saudijske Arabije sa četiri titule.
Soccer vas vodi na istok i na upoznavanje sa jednim veoma interesantnim takmičenjem koje napreduje iz godinu u godinu i koje je veoma zanimljivo i uzbudljivo.
Azijska Liga šampiona: Nastanak takmičenja
Nakon što je Evropa sredinom 50-ih godina prošlog veka pokrenula svoje kontinentalno klupsko takmičenje Evropski kup, početkom 60-ih godina javila se ideja i kod vodećih ljudi na azijskom kontinentu da i Azija, po uzoru na Evropu, dobije svoje kontinentalno takmičenje za klubove.
Nakon godina razmišljanja i razgovora na tu temu, Azijska Liga šampiona, koja se tada zvala Azijski Šampioni Klupski Turnir.
Ideja je bila da kao i u Evropskom kupu u pravo takmičenja na azijskom turniru imaju samo pobednici liga.
Prve sezone takmičilo se samo šest klubova:
- Hapoel Tel Aviv (Izrael)
- Koreja Tungsten Kompani (Koreja)
- Selangor (Malezija)
- Vijetnam Kastoms (Vijetnam)
- Južna Kina (Kina)
- Bangkok Benk (Tajland)
Klubovi su odmah igrali nokaut fazu i prvi šampion bio je Hapoel iz Izraela koji je u finalu pobedio Selangor sa 2-1.
U narednim godinama broj klubova učesnika kretao se od osam od deset i takmičenje je održano još tri puta pre nego što je ukinuto. Izraelski klubovi osvojili su tri titule u prva četiri izdanja, jednu titulu osvojio je Taj Tehran iz Irana.
Prvi šampioni:
- 1967. godine Hapoel Tel Aviv
- 1969. godine Makabi Tel Aviv
- 1970. godine Taj Tehran
- 1971. godine Makabi Tel Aviv
Takmičenje 1972. godine je prekinuto od strane Azijske Fudbalske Konfederacije nakon što su arapski klubovi odbili da igraju protiv izraelski klubova.
Takmičenje je suspendovano na 14 godina.
Nastavak takmičenja posle pauze
Posle 14 godina pauze Liga šampiona Azije nastavljena je 1985. godine pod novim imenom Šampiona Azijskih Klubova.
U prvoj povratničkoj sezoni učestovalo je šest timova i šampion je bio Daevu iz Južne Koreje. Od 1987. godine broj klubova je po prvi put povećan na preko 20 i uvedene su grupe.
Tih godina osnovano je i drugo azijsko takmičenje Azijski Kup pobednika Kupova, pa je tako šampion Azijske Lige šampiona sticao pravo učešća u Superkupu Azije gde je igrao sa pobedikom Kupa pobednika kupova Azije.
Azijska Liga šampiona: Rađanje modernog takmičenja
Kao i svako takmičenje na svetu, tako je i Šampionat Azijskih Klubova prošao kroz reforme.
Takmičenje koje je trajalo skoro 20 godina od 1985. do 2002. godine otišlo je u zaborav, jer su se tri takmičenja ujedinila u jedno.
Tri takmičenja Klupski šampionat Azijskih klubova, Azijski Kup pobednika Kupova i Superkup Azije ujedinili su se u jedno takmičenje 2002. godine i oformili su Azijsku Ligu šampiona.
Prve sezone učestovalo je 16 klubova u završnom takmičenju. Oni su bili podeljeni u četiri grupe sa po četiri tima i pobednici grupa su prolazili direktno u polufinale.
Takmičenje je počelo u avgustu kvalifikacijama koje je su trajale do novembra, da bi od marta krenule grupna i nokaut faza i takmičenje je završeno u novembru.
Prvi šampion nove Azijske Lige šampiona bio je Al-Ain iz Ujedinjenih Arapskih Emirata koji je u finalu savladao BEC Tero Sasanu sa Tajlanda.
U narednim godinama broj timova se povećavao kao i vreme održavanja takmičenja. Azijska Liga šampiona je postalo takmičenje koje se igralo u toku kalendarske godine, od marta do novembra.
Liga šampiona Azije ponovo prolazi kroz promene
Po četvrti put tokom svoje istorije, Azijska Liga šampiona proći će kroz promene. Od sezone 2024/25 ovo takmičenje zvaće se AFC Šampionska Elitna Liga (AFC Champions League Elite).
Takmičenje se vraća na format od avgusta do maja i učestvovaće 24 kluba iz 12 država.
Liga šampiona Azije će imati tri preliminarne runde kvalifikacija koje će biti igrane tokom jula i avgusta, da bi 24 tima koji su se kvalifikovali za završni turnir bilo smešteno u dve lige sa po 12 timova koje će se igrati od septembra do februara.
Nokaut runda počinje od marta i finale je zakazano za maj mesec.
Azijska Liga šampiona osvajači
Tokom istorije duge skoro 60 godina, mnogi klubovi imali su svoje ere. U prvim godinama takmičenja dominirali su izraelski klubovi.
Prvi šampion bio je Hapoel Tel Aviv koji je u finalu 1967. godine pobedio Selangor iz Malezije sa 2-1.
U prve četiri godine takmičenja timova iz Izraela tri puta su podizali trofej. Jedan je otišao u Iran.
Novu eri od 1985. godine započeli su japanski klubovi sa dve titule u prve tri sezone.
Najviše uspeha tokom godina imali su klubovi iz Južne Koreje sa 12 titula i ukupno 19 učešća u finalima. Timovi iz Japana su drugi na listi najuspešnijih nacija sa osam titula i 12 finala. Dvocifren broj finala imaju još i timovi iz Saudijske Arabije koji su čak 16 puta igrali u finalima, ali su i rekorderi sa čak 10 poraza u njima i samo šest osvojenih titula.
Najuspešniji klub u istoriji Azijske Lige šampiona je Al Hilal sa četiri trofej. Oni su takođe i rekorderi sa čak devet učešća u finalima.
Prate ih Pohand Stilers iz Južne Koreje i Urava Red Dajamonds iz Japana sa po tri trofeja.
Deset klubova ima po dva osvojena trofeja, 11 ih je po jednom podiglo pehar.
Najuspešniji klubovi:
- Al-Hilal – 4 trofeja
- Pohang Stilers, Urava Red Dajamonds – 3
- Estegal, Seongam, Al-Itihad, Jeonbuk, Makabi Tel Aviv, Al-Sad, Tai Farmers Benk, Suvon, Ulsan, Gvangžu – 2
- Džubilo, Al-Ain, Hapoel, Liaoning, Busan, Džef Junajted, Tokio Verdi, PAS Tehran, Gamba Osaka, Vestern Sindej, Kašima – 1
Azijska Liga šampiona: Najbolji igrači i strelci
Od svog nastanka 2002. godine, Azijska Liga šampiona počela je da dodeljuje nagrade za najboljeg strelca i najboljeg igrača takmičenja.
Kada govorimo o ovim priznanjima ona najčešće idu u ruke stranaca, koji nisu poreklom sa azijskog kontinenta.
Od prve sezone pa sve do današnjeg dana, najbolji strelac u istoriji takmičenja je crnogorski fudbaler Dejan Damjanović koji je postigao 42 igrajući za četiri kluba, Seoul, Peking Guan, Suvon i Kitči. Njega prati južnokorejski napadač Li Dong-guk sa 37 golova u dresu Jeonbuka.
Na trećem mestu je Naser Al-Šamrani sa 32 gola za četiri kluba Al-Šabab, Al-Hilal, Al-Itihad i Al-Ain.
Večna lista strelaca:
- Dejan Damjanović – 42 gola
- Li Dong-guk – 37
- Naser Al-Šamrani – 32
- Elkeson – 30
- Abderazak Hamdalah – 28
MVP priznanje za najboljeg i najkorisnijeg igrača dodeljuje se svake sezone, takođe, i poslednji koji ga je osvojio bio je Hiroki Sakai iz Urave Red Dajmonds.
Poslednjih pet osvajača MVP nagrade za najboljeg igrača takmičenja:
- 2022 – Hiroki Sakai (Urava Red Dajmonds)
- 2021 – Salem Al-Davsari (Al-Hilal)
- 2020 – Jun Bit-garam (Ulsan)
- 2019 – Bafetimbi Gomis (Al-Hilal)
- 2018 – Juma Suzuki (Kašima)
Azijska Liga šampiona je sve popularnije takmičenje
Usled velikog trošenja klubova iz Saudijske Arabije i talasa velikih zvezda iz Evrope koje su se otisnule put azijskog kontinenta, Azijska Liga šampiona je postala veoma popularno takmičenje koje će sigurno imati još veću popularnost u narednim godinama.
Liga šampiona Azije je takmičenje koje pravi evropske trendove, pa tako i njega očekuju velike promene u budućnosti.
Azija godinama napreduje i privlači sve veći broj kvalitetnih fudbalera i trenera. Azijska Liga šampiona ima veliku i svetlu budućnost. Ako još uvek niste upoznati sa njima, nadamo se da smo vam kroz ovaj tekst približili sve korisne informacije u vezi njega i da će te krenuti sa njegovim praćenjem.
